Apple’ı kurup beş parasız kaldı

Ron Wayne’nı tanıyor musunuz? Ekonomi tarihine adını altı harflerle yazdırmayı başarmış bir işadamıdır.

Appleı kurup beş parasız kaldı
06 Ocak 2012 Cuma 12:38 tarihinde eklendi.

Geçen  hafta New York’taki Sotheby’s müzayede salonunda bir şirket sözleşmesi açık artırmayla satıldı. 100-150 bin dolara alıcı bulması umulurken, bir koleksiyoncu 1,6 milyon dolar yani 3 milyon TL basarak Apple Computer’ın orijinal sözleşmesinin bir nüshasını satın aldı. Sözleşmenin altında Apple’ı kuran 3 ortağın imzası vardı:


Stephen (Steve) P. Jobs, Stephen G. Wozniak ve Ronald (Ron) G. Wayne.
 
Ron Wayne, efsanevi teknoloji devi Apple’ın üçüncü ve ‘bahtsız Bedevî’ ortağıdır…
 
İbretlik bir başarısızlık öyküsü
 
Apple, 1976’da Cupertino’da (Kaliforniya) kuruldu. İki dâhî kurucuyu herkes tanıyor: Geçenlerde ölen ve ölümü dünyayı ayağa kaldıran Steve Jobs ve bilgisayar dehası ortağı Steve Wozniak. Ancak şirketin bir üçüncü (küçük) ortağı vardı ki, adı pek bilinmez: Ron Wayne.
 
Ron Wayne, ‘bilgisayar manyağı’ oldukları için okulu terk etmiş, biri 20 (Jobs) diğeri 25 (Wozniak) iki gencin ‘abisi’ rolünde idi.

Steve Jobs’u, kendisinin de çalıştığı bilgisayar şirketi Atari’de tanımıştı. Apple Computer’ın kuruluşuyla ilgili hukuki işleri o halletti, şirket sözleşmesini hazırladı, hatta Apple’ın ilk logosunu, yani ‘ağacın altına oturmuş, başına elma düşmesini bekleyen Newton’u sembolize eden logoyu da tasarladı. Şirkette iki Steve Jobs'ın ortaklaşa % 90, Ron Wayne’ın da % 10 hissesi vardı.
 
Ancak Ron Wayne, şirketi kurduktan sadece 12 gün sonra hissesini (bir iddiaya göre 800, bir iddiaya göre de 2.300 dolara) iki genç ortağına satarak eski, maaşlı işine döndü. Ron Wayne bu ‘talihsiz’ kararını (mealen) şöyle açıklıyor:
 
"Steve Jobs, daha şirketi kurar kurmaz yatırım yapmak ve büyütmek için bankalara borçlanmaya başladı. Ama ortaklarım çok genç (20’li yaşlarda) ve parasızdı. Ben o tarihte 42 yaşında olduğum için, bankalar beni muhatap almak istiyor, Apple’ın borçlarına bütün mal varlığımla kefil olmamı istiyorlardı. Çok riskliydi, hissemi satıp çıktım. Hiç de pişmanlık duymadım."
 
Ron Wayne kuyruğu dik tutmak için ‘hiç pişmanlık duymadım’ dese de… inanmayın. Herhalde kafasını duvarlara vuruyordur. Çünkü 1976’da taş çatlasa 2.300 dolara sattığı o kurucu hissesinin bugünkü piyasa değeri tam 35 milyar dolar
 
Şimdi siz diyeceksiniz ki, Wayne büyük ikramiyeyi kaçırmış ama en azından ‘teselli ikramiyesi’ kazanmış: 1.600.000 dolar (3 milyon TL)
 
Biz Ron Wayne’a boşuna APPLE’IN BAHTSIZ BEDEVİSİ demedik. Sözleşmeyi 1,6 milyon dolar gibi küçük bir servete satan Ron  Wayne değil. Bizim bahtsız, iki efsane Steve Jobs'un da imzasını taşıyan Apple’ın kuruluş sözleşmesini 1990’ların ortasında elden çıkarmış, birkaç bin dolara, bir koleksiyoncuya satmış. Yani bir kere daha havayı almış.
 
77 yaşındaki Ron Wayne, hayatını eski para ve pul alıp satarak kazanıyor.