Atipik Otizm Nedir?

Otistik Spektrum Bozukluklar “Otizmi”, “Asperger sendromu”nu ve “Atipik Otizm”i kapsar ve her 250 okul öncesi çocuktan birini etkiler. Atipik otizm, otizm belirtilerine sahip ancak tanı konacak kadar yeterli kriterleri sağlamayan çocuklara verilen tanıdır. Atipik otizmde genel olarak, konuşmada zorluk, iletişim kurmada güçlük, gelişimde bozukluklar, tekrarlayıcı konuşmalar, sosyalleşmede sorun yaşama gibi belirtiler bulunur ancak bu belirtiler daha geç yaşlarda çıkabilir ya da tanı konması engellenecek şekilde çok az görülebilir.
 

Otizm, üç temel gelişim alanını etkilerken, atipik otizm bu temel alanlardan sadece birinde bozukluk görüldüğünde ya da az etkilenmesi durumunda ve diğer gelişimsel bozukluklar için belirtilen ölçütler karşılanmadığında bu tanı konur.
 

Atipik Otizmin Özellikleri
 

Atipik otizmin en önemli özelliği erken tanı konulduğu takdirde doğru tedavi yöntemleri ile bireylerin yaşadığı konuşma ve iletişim bozukluklarının aşılarak düzeltilebilir olmasıdır. Erken tanı her zaman yaşanan problemleri aşmak ve bireyin hayatına normal bir şekilde devam etmesini sağlamak için çok önemlidir. Bu yüzden ailelere çok iş düşmektedir, bu konuda çocuklarının hareketlerini ve gelişimlerini gözlemlemeleri, doktor kontrollerini aksatmamaları ve çocukları ile aralarında sağlıklı bir iletişim kurarak takip etmelidirler. Eğer çocukları bu özellikleri taşıyorsa hemen bir uzmana başvurarak, tedavi ve takip süreci hızlı bir şekilde başlatılmalıdır.
 

Atipik Otizmin Tedavisi
 

Bu süreç içerisinde çocuklar özel bir eğitim ve psikoeğitsel terapiler alarak sosyal becerilerde gelişmeler sağlanır, bu sayede kendilerini daha iyi ifade edebilir, davranış problemleri azalır, bilişsel düzeyleri gelişir, takıntıları azalır, konuşma becerileri gelişir ve motor becerilerinde artmalar gözlemlenir. Otizm alanında en iyi gelişme gösteren grup atipik otizmlilerdir. Bu süreç aileler için yıpratıcı olabilir ve kabullenme sürelerini uzatabilir. Ancak unutulmamalıdır ki aileler bu durumu kabullendikleri zaman çocuğun gelişimi bir o kadar hızlanacaktır. Ailenin olumsuz duygu ve davranış içerisinde bulunması çocuğu olumsuz yönde etkileyecektir. Bu sebeple süreç boyunca çocuk desteklenmeli ve bu desteği hissetmesi sağlanmalıdır.
 

Atipik Otizm ve Aile Eğitimi
 

Uzman kontrolleri ve profesyonel eğitimin dışında aile içinde verilen çeşitli eğitim, iletişim ve oyunlarla çocuk desteklenerek sürecin hızlanması sağlanabilir. Çocuğa bu süreç içerisindeyken destek olunmalı, teşvik edilmeli, hoşlandığı aktivite ve oyunlar aile içerisinde de desteklenerek çocuğun sosyalleşmesi adına güven verici ortam aşılanmalı ve çocuğun yapamadıklarından çok yapabildiklerine odaklanarak hoşgörü çerçevesinde yaklaşılmalıdır.
 

Bu tarz çocuklar hafif otizmli özellikler gösterdikleri için çoğu kez asperger sendromuyla karıştırılmaktadır.
 

Asperger Sendromu İle Farkları
 

Ayıran en temel özellik, asperger sendromunda konuşma problemi yoktur, aspergerli bireyler bebeklikten itibaren çok güzel ve gramere uygun bir konuşmaya sahiptir. Atipik otizmlilerde ise konuşma ilerleyen yıllarda düzelse de yaşamın ilk yıllarında konuşma problemleriyle karşılaşılmaktadır. Bazen bu konuşma bozuklukları ilerleyen yıllarda da devam edebilir. Bu konuda alınan eğitim çok önemlidir.

Atipik otizmlilerde zamirleri ters kullanma, konuşmaları anlamama, ekolali konuşma gibi bozukluklar görülebilir. Asperger sendromlularda motor gelişiminde gerilikler, el- göz koordinasyonunda bozukluklar olabilirken atipik otizmlilerde el becerilerinde daha iyi oldukları gözlemlenmektedir.
 

Yapılan bazı testlerde aspegerlilerin sözel puanları daha yüksek çıkarken, atipik otizmlilerde düşük çıkmıştır. Erken okuma, atipik otizmde sık görülebilirken, asperger sendromunda daha az görülmektedir.
 

Atipik otizm 0-3 yaş arasında belirtileri görülürken, asperger sendromunda ise ileriki yaşlarda da gözlenebilir ve bazı olgular daha geç yaşlarda ortaya çıkabilir.

Psikolog & Aile Danışmanı
 

Gamze Hasandayıoğlu