Çiftçilere destekleme kesintisi şoku

Şanlıurfalı çiftçiler, destekleme primlerini alamamaları halinde elektrik borçlarını ödemelerinin mümkün olamayacağını söyledi.

 

Tarımsal alanlarda elektrik borcu olan çiftçilere yönelik yapılan yeni düzenlemenin ardından destekleme primlerini alamayan çiftçiler, bu karara tepki gösterdi. Borçları nedeniyle uygulanan elektrik kesintileri sonrası tarladaki ürünlerini sulayamadıklarını anlatan çiftçiler, hükümetin yeni kararının kendilerini daha da perişan olacağını ifade etti.

 

Merkeze bağlı Akçamesçit Mahallesi sakinlerinden Halil Saçaklı, çiftçinin destekleme primleri ile ayakta kaldığını savunarak, elektrik borçlarını ödememeleri halinde bundan da mahrum olmalarının tarımın biteceği anlamını taşıyacağını ifade etti. Kendisinin de bir dinamo ve bir trafosu ile 150 dönüm arazisini suladığını ve 266 bin lira elektrik borcu bulunduğunu anlatan Saçaklı, "Destekleme primi almadan bu borcu ödemem mümkün değil. Bu soruna çözüm bulunmazsa araziyi kendi haline bırakıp buralardan gitmek zorunda kalacağız" dedi. 

 

Aynı köydeki arazisinde pamuk eken Ali Uğraş da uygulamanın tarımı bitireceğini ifade etti. Şu anda ekinlerin sulama yapamadıkları için büyük oranda yandığını ve destekleme primi alamamaları durumunda elektrik borçlarını ödeyemeyeceklerini anlatan Uğraş, "Öncelikli olarak çiftçinin desteklenmesi için elektrik sorununun bir an önce çözüme kavuşturulması gerekiyor. Çiftçi parası olmadan borcunu ödeyebilir mi? Hükümetin çözüm adına bize sunduğu bu uygulama maalesef çiftçiye destek olmaktan öte köstek olur" diye konuştu.

 

ÜRETİCİ İFLAS EDER

 

Diyarbakır'ın Sur ilçesi Ziraat Odası Başkanı Bahri Erdem, tarımsal sulamaya ilişkin elektrik borçlarını ödemeyen çiftçilerin destekleme ödemelerinin kesilmesi yönünde Resmi Gazete'de yayınlan karara tepki gösterdi. Erdem sulama amaçlı elektriği çok yüksek fiyata aldıklarını belirterek, "Destekleme primleri kesilirse üretici iflas eder" dedi.
 

Resmi Gazete'nin 30 Ağustos tarihli sayısında yayımlanan Bakanlar Kurulu ve uygulama tebliği uyarınca elektrik borcu bulunan çiftçilerin borçlarını 15 Eylül tarihine kadar ödememeleri durumunda, 2014 yılında yapılması gereken tarımsal destekleme ödemelerinde kesinti uygulanacak. Bloke edilecek tarımsal destekleme ödemelerinden öncelikle elektrik borçlarının kesilmesi kararı çiftçilerin tepkisine neden oldu. Çiftçilerin 2013 yılı tarımsal destekleme ödemelerine elektrik şirketi tarafından el konulduğunu belirten Diyarbakır'ın Sur ilçe Ziraat Odası Başkanı Bahri Erdem, "Sulu tarım desteklemelerinin tamamına el konuldu. Üretici desteklemeyi alamıyor. Üretici 2014 yılında üretime başlarken 2013 yılının desteklemesini almayı bekliyordu. Bununla ürün harcamaları yapılacaktı. Desteklemeye el konulunca üretici ortada kaldı. Üreticiler bu nedenle faizle borç aldı. Tüm masraflar borçla yapıldı. Kimsenin desteklemesi verilmedi. 2014'ün desteklemesi seneye verilecek. Şimdi üreticiler ortada kaldı."dedi.

 

ÜRETİM ZAMANI ELEKTRİK KESİNTİSİ YAPTILAR

 

Ürünün sulama zamanında elektrik kesintisi yapıldığını ifade eden Erdem, "Bazı günler sulama esnasında 10-15 saat elektrik kestiler. Mesela pamuk kozaya girdiğinde su yoktu. Günde 10-12 saat su kesiliyordu. Ben mısır ekmiştim. Dönümde bir tonun üzerinde bekliyordum. Ancak 300 kilo ürün aldım. Tam gelişme zamanında elekrik kestiler ve sulayamadık. Sulama esnasında günde 4-5 saat bile elektrik kesilse o adam iflas eder. Geçen sene 1 ton 700 kilo verim alanlar, bu sene tonun altına düştü. Bunun sebebi elektrik kesintisiydi. "diye konuştu.

 

DÖNÜM BAŞINA 90 LİRA ELEKTRİK ÜCRETİ

 

Elektrik dağıtım şirketinin kendilerinden yüksek ücret istediğini belirten Erdam, "Bizden dönüm başına 90 lira elektrik ücreti istiyorlar. Bu kadar elektrik kullanılmıyor. Diyarbakır'da kaçak varsa o kaçağı getirip sulamaya yüklüyorlar. Kaçak kullanımın şehirde yaşayanların faturasına yüklendiği bile söylendi. Çok mücadele ettik ama netice alamadık. Enerji Bakanı'ndan randevu aldık. 70 Oda Başkanı gittik. Bakan'ı beklerken Müsteşar geldi ve yapacakları birşey olmadığını söyledi. Pamukçular Derneği, üniversiteden uzmanlar, şirket elemanları ve bakanlık müfettişleri elektrik tüketiminin fiyatını belirlemek için bir çalışma yaptı.1 hafta boyunca dönüme ne kadar elektrik tüketimi yapıldığının ölçümünü yaptılar. Şirket 2014 fiyatı olarak dönüm başına 90 lira istiyor. Yapılan ölçüm sonucunda 45 - 55 lira arasında çıktı. Bakanlık da bu fiyatı kabul etmiş. Şirket sahibi ise bunu kabul etmeyeceğini söylemiş."dedi.

 

MAKUL BİR FİYAT BELİRLESİNLER

 

2014 desteklemelerinin kesilmesi durumunda çiftçinin bundan sonra ekim yapamayacağını vurgulayan Erdem, "Pamuğun girdileri çok yüksek. Zaten taban fiyat yok. 6-7 yıl önce Diyarbakır genelinde 700 bin dekar pamuk ekim alanı vardı. Şimdi 100 bin dekarın altına düşmüş. Şimdi çiftçi mısıra yöneldi. Mısırda elektrik kesintilerinden dolayı verim alınamıyor. Her gün elektrik kesiliyor. Şu anda da bazı yerlerde 4-5 saat elektrik kesiliyor. Verim çok düştü. Zaten üretici kâr etmiyor ve üstüne elektrik fiyatları yükseliyor. Biz de kaçağa karşıyız. Ancak makul bir fiyat koysunlar. 2013 - 2014'ü uzlaşmaya gidelim. Gelecek sene kuyu sahipleriyle görüşsünler ve fiyatı söylesinler. O zaman adam zarar ediyorsa niye eksin? Dönüm başı sezonluk elektrik fiyatı 90 liradır. Şu anda ölçüm yapıldı. 50-55 lira fiyat çıktı. Ama DEDAŞ bu sözleşmeyi imzalamadı Sezon başında fiyatı belirlesinler. 2014 yılında da destekleme ödenmezse çiftçi iflas eder. Zaten bu sene çiftçi zararda."dedi.