En büyük memeli fosilleri Ankara'da

 Dünyada yaşamış şimdiye kadar bilinen en büyük memeli hayvan olan Baluchitherium fosillerine Türkiye’de de rastlandı. Maden Tetkik Arama (MTA) Genel Müdürlüğü araştırmalarında, Kırıkkale’nin Delice ilçesinde yaklaşık 25 milyon yıl öncesine karşılık gelen ‘Geç Oligosen’ dönemine ait çökellerden çıkan Baluchitherium fosilleri daha önce Pakistan, Çin, Moğolistan, Rusya, Kazakistan, Doğu Balkanlar ve Kafkasya’da bulunmuştu. Fosiller şimdi MTA’nın Ankara’daki müzesinde sergilenmeye başlandı.

 

Soyu tükenmiş boynuzsuz gergedan olarak bilinen fosil buluntuları üzerinde yapılan incelemelerde, toynaklı, otçul özellikler tespit edildi. Yetişkinleri yaklaşık (1.3 metresi kafası olmak üzere) 8 metre uzunluğa, 6 metre yüksekliğe ve 17-18 ton ağırlığa sahip. Baluchitherium (Indricotherium), en büyük karasal memeli hayvan olarak tanımlanıyor.

 

FRANSIZLARLA ORTAK PROJE 

2002 yılında MTA, Ankara Üniversitesi Jeoloji Bölümü ve Paris Doğa Tarihi Müzesi ortaklığıyla yürütülen bir projede Kırıkkale yakınlarında bulunan ön kol kemiğin, Baluchitherium’un bir parçası olduğu ortaya çıkmışttı. Bu canlıya ait fosilin ilk kez bulunması üzerine 2006 yılında MTA Tabiat Tarihi Müzesi ve Ulusal Tabiat Tarihi Müzesi (Paris- Fransa) ortaklığıyla Çankırı-Çorum Havzası’nda bir proje başlatılmıştı. Halen süren projede Baluchitherium’un çok sayıda değerli fosiil elde edildi. Yavruya ait tam bir altçene, yetişkine ait tam bir kafa, izole dişler, pazı kemiği, omurlar ve kaburgalar bunlardan bazıları.

 

Proje sırasında Baluchitherium ile aynı ortamda bulunmuş olan küçük gergedan, küçük boyutlu geviş getirenler ve kemirgenler gibi memeliler ile timsah, kaplumbağa gibi canlılara ilişkin fosiller de bulundu. Özellikle bu yıl bütün olarak çıkan kara kaplumbağası fosilleri hem bilimsel veri hem sergi açısından önemli.

 

ASYA’DAN ANADOLU’YA 

Baluchitherium ve ona eşlik eden hayvanlara ait fosillerle birlikte Çankırı-Çorum Havzası’nın geçmişi hakkında bilinmeyenler de ortaya çıkıyor. Asya’dan Anadolu’ya gelmiş bu dev memeliye ait fosiller dünyada sayılı müzede sergileniyor. MTA Tabiat Tarihi Müzesi’nde Oligosen dönemine ait dev gergedan dışında Kahramanmaraş’ta bulunmuş olan Maraş fili gibi Türkiye’nin geçmişi açısından öneme sahip memelilere ait buluntular da sergileniyor.