Evliya Çelebi mi, Marco Polo mu?

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, Bursa'da Evliya Çelebi'nin 400'üncü Doğum Yıldönümü Sempozyumu'na katıldı.

Evliya Çelebi mi, Marco Polo mu?
29 Eylül 2011 Perşembe 17:48 tarihinde eklendi, 1.469 kez okundu.

 

Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç, 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyasını ve bu sınırlar dışındaki ülkelerin bir bölümünü gezen Evliya Çelebi'nin, eseri Seyahatname ile bütün dünyayı kıskandıracak bir kültür hazinesini bizlere miras bıraktığını belirterek, "Ancak bizlerin bu büyük mirası yeterince değerlendiremediğimizi, bu büyük ustaya hakkını teslim edemediğimizi düşünüyorum" dedi. 
     
Evliya Çelebi'nin Doğumunun 400. Yıl Dönümü törenine katılan Arınç, Evliya Çelebi'nin bir seyyah ve aynı zamanda bir seyahatname yazarı olduğunu belirtti. "Ancak o yalnızca, olan biteni, gördüklerini sıradan bir şekilde anlatan seyyah değil, aynı zamanda, entelektüel derinliği olan, köklü analizler yapabilen, kalemini insanlığın, medeniyetlerin ve kültürlerin hizmetinde kullanabilen, kültürler ve medeniyetler arasında bir köprü kurmayı kendisine amaç edinen bir bilge kişidir" diyen Arınç, ünlü gezginin 10 ciltlik ünlü Seyahatna'mesini yazdığını hatırlattı. 
     
Bu değerli eserin, tam 400 yıldır hem 17. yüzyıl Osmanlı coğrafyası hakkında geniş bilgiler verdiğini hem de o dönemin sosyal ve kültür yaşamıyla ilgili kapsamlı değerlendirmeler yaptığını vurgulayan Arınç, "Yalın ve duru Türkçesiyle Evliya Çelebi dünya tarihinde farklı kültürlerin kaynaşmasına hizmet etmiştir. Bu misyonundan dolayı, Avrupa Konseyi, Evliya Çelebi'yi '21. Yüzyılda İnsanlığa Yön Veren En Önemli 20 Kişiden Biri' olarak ilan etti" dedi. 
     
Arınç, şunları söyledi: 
     
"17. yüzyıl Osmanlı coğrafyasını ve bu sınırlar dışındaki ülkelerin bir bölümünü de gezen Evliya Çelebi, eseri Seyahatname ile bütün dünyayı kıskandıracak bir kültür hazinesini bizlere miras bırakmıştır. Ancak bizlerin bu büyük mirası yeterince değerlendiremediğimizi, bu büyük ustaya hakkını teslim edemediğimizi düşünüyorum. Seyahatler, geziler, keşifler bugün olduğu kadar geçmişte de insanların en fazla ilgi gösterdiği alanlardı. Özellikle seyahatnameler geçmişin en çok okunan, bugünkü deyimiyle popüler eserleridir. 
     
Buradan şunu hatırlatmak istiyorum; Marco Polo'yu hemen hemen hepiniz tanırsınız. O da Evliya Çelebi gibi bir seyyah ve seyahatname yazarıdır. Ancak bizler onu, yazdığı seyahatname kitabını okuyarak değil, hakkında çekilen televizyon ve sinema filmlerinden tanıyoruz. Yıllar önce TRT'de Marco Polo adlı bir macera-gezi türünde bir dizi vardı. Hepimiz ekrana kilitlenirdik. Halbuki Evliya Çelebi her anlamda Marco Polo'dan daha üstün bir gezi yazarıdır. Ancak biz Evliya Çelebi'yi anlatan televizyon ve sinema eserleri yapamadık. Hakkında, üniversitelerin, akademik camianın çalışmaları olduğunu biliyorum. Fakat, Evliya Çelebi'nin hayatını, gezilerini konu alan bir filmin, bir dizinin bugüne kadar yapılmamış olmasını büyük bir eksiklik olarak görüyorum. Yıllar önce TRT'de çocuklar için hazırlanmış bir çizgi film dışında başka bir yapımı hatırlamıyorum. Ancak son dönemlerde özellikle kendi kültürel değerlerimize karşı daha duyarlı yaklaşan ve olumlu çalışmalar yapan TRT bu yıl bu konuda yüreğimize su serpen bir çalışma ortaya koydu. Türk Dil Kurumu ile işbirliği yaparak on bölümden oluşan 'Evliya Çelebi'nin İzinde' belgeselini hazırlamaya başlamışlardı. Seyahatname'nin on cildinden seçmeleri, on bölüm halinde ekranlarımıza getirecek olan bu belgesel TRT Türk'te yayımlanacak, daha sonra yabancı dilde de seslendirilecektir. Böylece bu belgeselle, Evliya Çelebi'yi ve eserini bütün dünyaya tanıtmış olacağız."