Kapıkule Gümrük Muhafaza ekipleri, yaklaşık 1 ay önce Kapıkule sınır Kapısından yurt dışına çıkış yapmak isteyen Çek Cumhuriyeti uyruklu Evzen Hajdaj idaresindeki HOK 1477 plakalı araçta arama yapmış, aramada 48 familyaya ait 6 bin 14 böcek ele geçirmişti.
Böceklerin çoğunun "Coleoptera" familyasına ait halk arasında bilinen adıyla uğur böceği, kara fatma, geyik böcekleri türleri, "Heteroptera" familyasına ait süne, kımıl, ağustos böceği türleri, "Diptera" familyasına ait sinek türleri ve "Hymenoptera" grubuna ait arı türleri olduğu belirlenmişti.
Olayla ilgili soruşturma başlatılırken sürücü Evzen Hajdaj ve yanında bulunan Kevetoslava Majerova, Adolf Mıkyska, Patrik Hajdaj, Tomas Rybarık, Josef Majer ifadelerinin alınmasının ardından serbest bırakılmıştı.
-Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğine zarar veriyor
Edirne Çevre ve Orman Müdürü Abdullah Bülbül, Türkiye'den topladıkları çok sayıda böceği yurt dışına kaçırmak isterken yakalanan 6 kişiye "Doğal çevreyi oluşturan biyolojik çeşitlilik ile bu çeşitliliği oluşturan ekosistemin korunmasına aykırı hareket etmek" suçundan kişi başına 28 bin 490 lira para cezası verildiğini belirtti.
En son Erzurum Karayazı'da yetişen bir tür ters lale olan çiçeğin son kalan 57 adet soğanını sökerek yurt dışına götürmeye çalışan 2 Hollandalıya ceza verdiklerini hatırlatan Bülbül, "Lale kaçakçılarının ardından böcek kaçakçılarına kişi başına 28 bin 490 TL ceza verildi. Çek Cumhuriyeti vatandaşı 6 kişiye toplamda 170 bin 940 TL ceza kesildi. Bu tür kaçakçılar Türkiye'nin biyolojik çeşitliliğine zarar veriyor. Biz Çevre Orman Müdürlüğü olarak gerekli önlemleri alıyoruz. Ekipler düzenli olarak çevrede kontroller yapıyor. Bu konuda vatandaşlarımızı da bilgilendiriyoruz. Sınırlarımız içerisinde bu tür olaylara asla taviz vermeyeceğiz" dedi.
-"Bilim adamı için bir böcek 28 TL'den çok daha değerli olabilir"
Trakya Üniversitesi Ekoloji Anabilim Dalı Başkanı Zuhal Okyar ise son yıllarda Türkiye'de endemik bitki ve böcek kaçakçılığı girişimlerinde artış olduğunu belirtti.
Yabancı araştırmacıların Türkiye'deki böcekleri genelde bilimsel amaçlı yurt dışına kaçırdıklarını anlatan Okyar, "Ülkemizi Avrupa, Asya ve Afrika kıtasının ortasında bulunuyor. Buralardan göç eden böcekler ülkemizin zengin fanusunu oluşturuyor. Türkiye çok zengin bir ekosisteme sahip. Bu nedenle yabancı bilim adamlarının ve araştırıcıların büyük ilgisini çekiyor. İç Anadolu'nun kuzeyi ve Karadeniz Bölgesinden toplanan bu böcekler etil asetat emdirilmiş talaşlı özel saklama kaplarında öldürülerek stoklanmış. Yani profesyonel bir ekip var. Bilim adamları bilimsel amaçlı yayın yapmak, araştırmacılar müzelerine materyal kazandırmak, koleksiyoncular ise büyük paralara bu böcekleri satmak için Türkiye'den böcek topluyorlar" dedi.
Okyar, Yabancı bilim adamlarının ülkemizde bitki toplayabilmeleri için Dışişleri Bakanlığından ve yetkililerden izin almaları gerektiğini belirtti.
Ülkemizde bazı böceklerin bilim adamları için çok değerli olduğunu ifade eden Okyar, "Eğer bir bilim adamı yaptığı araştırma için kendisine lazım olan böceği bulmak için Türkiye'ye geliyorsa o araştırma önemli bir araştırmadır. Eğer kendisi için o böcek çok değerliyse böcek başına verilen 28 TL cezada caydırıcı olmaya bilir. Bir böcek 28 TL'den çok daha değerli olabilir"diye konuştu.
Kapıkule'de kaçakçılık olayları
Kapıkule Gümrük ve Muhafaza Başmüdürü Kaptan Kılıç da Edirne'nin sınır kenti olması nedeniyle zaman zaman kaçakçılık olaylarıyla karşılaştıklarını belirtti.
Kaçakçılıkla mücadele konusunda sadece uyuşturucu maddelere yönelik değil, Türkiye'nin doğal güzelliklerinin korunması açısından da özveriyle çalıştıklarını ifade eden Kılıç, "Tüm personelimiz her türlü kaçakçılık olaylarına karşı özveriyle çalışıyor. Personelimiz ilk önce lale, daha sonrada böcek kaçakçılarına geçiş izni vermedi. Bu konuda vatandaşlarımıza da büyük görevler düşüyor. Şüphelendikleri kişileri Alo 136 Gümrük Muhafaza İhbar Hattına bildirsinler. Bu hattı kullanarak bilgi verdiklerinde kaçakçılar mutlak suretle yakalanır" dedi.