Gök bilimciler, dev bir kara deliğine sahip olduğu bilinen Markarian 739 galaksisinde şaşırtıcı bir keşif yaptı. ABD Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) Chandra X-Ray Observatory uydusu tarafından gözlemlenen 425 milyon ışık yılı uzaklıktaki galaksideki kara deliğin, bir ikizinin olduğu anlaşıldı. Böylece, bir ikiz kara delik içeren galaksi sayısı da ikiye çıkmış oldu.
Leo (Aslan) takımyıldızında yer alan ve NGC 3758 adıyla da bilinen Markarian 739 galaksisine yer alan ikiz kara delikler arasındaki mesafe 11 bin ışık yılı. Bu mesafe, Güneş Sistemi’yle Samanyolu Galaksisi’nin merkezi arasındaki mesafenin yaklaşık üçte biri (1 ışık yılı yaklaşık 10 trilyon kilometreye eşit).
Gök bilimciler, her iki kara deliğin dev bir yoğunluğuna sahip olduğunu, bunun Güneş benzeri yıldızların sahip olduğu yoğunluğun milyonlarca, hatta milyarlarca katına denk geldiğini belirttiler. Bazı yıldızlar, ömürlerini doldurduktan sonra yaşanan süpernova’nın ardından kara deliğe dönüşebiliyor. Bu tür kara delikler, genellikle Güneş’in 10 ile 20 katı yoğunluğa sahip oluyor.
Ölen yıldızlar, süpernova patlamasında uzaya çok büyük miktarda enerji saçıyor ve ortaya çıkan aydınlık dinene kadar galaksinin her köşesinden fark edilebiliyor.
NASA’nın Goddard Uzay Uçuşu Merkezi’nde görevli olan Michael Koss, “Samanyolu Galaksisi dahil, dev galaksilerin birçoğunun merkezinde Güneş’in milyonlarca katı yoğunlukta kara delikler yatıyor… Bu kara deliklerden bazıları, Güneş’in saçtığından milyarlarca kat daha fazla radyasyon ortaya çıkarıyor” dedi.
İKİZ KARA DELİKLERİN SIRRI
Markarian 739 Galaksisi’nde yaptıkları keşfin şaşkınlığını yaşayan gök bilimciler, ikiz kara deliklerin altında yatan sırrın “galaksilerin çarpışması” olabileceğini belirtti.
Maryland Üniversitesi’nden Richard Mushotzky, “Eğer her biri dev kara delik içeren iki galaksi çarpışırsa, bu kara deliklerin ‘aktif galaktik çekirdeğe’ (AGN) dönüşmesi ihtimali var” dedi. AGN, galaksilerin merkezinde yatan ancak uzaya radyasyon saçmayan kara deliklere deniyor.
NASIL KEŞFEDİLDİ
Markarian 739 Galaksisi’ndeki ikinci kara delik, NASA’nın Swift uydusunun Burst Alert Teleskopu tarafından keşfedildi. Bu teleskop, uzayda yoğun X-ray ışınları yayan kaynakların haritasını çıkararak AGN tespit etme görevini yürütüyor. Swift tarafından tespit edilen AGN’ler, Chandra X-Ray Observatory uydusu tarafından takibe alınıyor.
NGC 6240 Galaksisi'deki ikiz kara delikler.
Araştırmacılar, yeni keşfedilen kara deliğinin mor ötesi ışınlarda görülmemesinden dolayı bugüne kadar tespit edilemediğini ifade etti.
Tespit edilen ilk ikiz kara delikler, Dünya’dan 330 milyon ışık yılı uzaklıktaki NGC 6240 Galaksisi’nde yer alıyor.